Trójca Święta - jak to ogarnąć?
Niemal wszyscy uważający się za chrześcijan wierzą w Trójcę Świętą, są jednak osoby które podważają tę wiarę, na dodatek twierdzą, że ich tezy mają poparcie w Biblii. Jakie argumenty przemawiają z wiarą w Trójcę Świętą oraz dlaczego Świadkowie Jehowy się mylą.
Kilka słów na początek
Zapraszam na cykl pięciu artykułów podsumowujących moje polemiki z Świadkami Jehowy. Nie jestem biblistą, nie jestem teologiem, jestem programistą i postanowiłem po inżyniersku podejść do tematu. Zgłębiłem nauki Świadków Jehowy, przeczytałem kilka ich książek, w szczególności ich doktrynę zawartą w publikacji “Czego naprawdę uczy Biblia?”. Aby potwierdzić lub obalić ich tezy, przeczytałem kilka razy Nowy Testament. Nie interesowałem się, żadnymi zewnętrznymi omówieniami - bo z całym szacunkiem, są tylko omówieniami - chciałem sprawdzić co Biblia mówi o podstawowych założeniach wiary Świadków Jehowy.
Zapraszam do weryfikowania moich dociekań z Biblią Tysiąclecia!
Resztę artykułów znajdziesz na tym blogu pod tagiem pokonaj-straznice.
Wierzenia Świadków Jehowy
Większość osób, które uważają się za chrześcijan, wierzą w Boga, który jest w trzech osobach. Nazywają to “wiarą w Trójcę”. Aby udowodnić te wierzenia, przytacza się fragment Jana 1,1, gdzie nazywa się Jezusa “Bogiem”. Jednak jest to złe tłumaczenie. Z Biblii wynika, że “Słowo”, jak Jan Ewangelista nazywa Jezusa, jest nazwany “bogiem”, to znaczy kimś bardzo potężnym, lecz nie można sądzić, że Jezus to Bóg równy Ojcu. W tym właśnie fragmencie Jana, czytamy: “Boga nikt nigdy nie widział” (J 1, 18), a Jezusa tak, widziało wiele osób. W innym miejscu sam Jezus mówi, że to Jehowa jest jedynym prawdziwym Bogiem (J 17, 3). W Ewangelii Mateusza 24, 36 Jezus mówi, że tylko Ojciec wie, kiedy będzie koniec świata. Jak więc mogą być jednością, skoro tylko Jehowa zna czas końca świata? Jezus mówi otwarcie, nawet w katolickim przekładzie Biblii: “Ojciec mój większy jest ode mnie” (J 14, 28). Pierwotny kościół, nie wierzył w Trójcę. Ten dogmat powstał w IV wieku. Biblia nie uczy o Trójcy, ale że tylko Jehowa jest Bogiem. Trójca nie istnieje, Jezus nie jest Bogiem, Duch Święty nie jest Bogiem, ani nawet osobą, jest bezosobową czynną mocą.
doktryna Świadków Jehowy na podstawie “Czego naprawdę uczy Biblia?”
Co Biblia na takie wierzenia?
Z Biblii wynika…
Zacznijmy od fundamentów. Zawsze gdy słuchamy argumentów Świadków Jehowy, musimy mieć na uwadze, że tłumaczenie Biblii, na jakie się powołują (czyli Przekład Nowego Świata) ma wiele wad. Zostało przygotowane przy udziale miedzy innymi Fredericka Williama Franza, który studiował grekę zaledwie dwa lata. Nazwiska oraz kompetencje innych tłumaczy Przekładu Nowego Świata znane są jedynie dzięki bratankowi Frederika, gdyż organizacja Świadków Jehowy nie informowała kto tłumaczył ich wersje Biblii. Bratanek Frederika, Raymond, który odszedł z organizacji Świadków Jehowy, był członkiem Ciała Kierowniczego, czyli pełnił bardzo wysoką funkcję, uważał, że Przekład Nowego Świata jest w wielu miejscach nierzetelny, na co wskazywały jego wypowiedzi. Warto również zaznaczyć, iż polskie wydanie Biblii w Przekładzie Nowego Świata nie jest tłumaczeniem z języków oryginalnych, lecz z języka angielskiego.
Boga nikt nigdy nie widział (J 1, 18), a Jezusa tak, widziało wiele osób
Boga nikt nigdy nie widział, Ten Jednorodzony Bóg, który jest w łonie Ojca, [o Nim] pouczył
(J 1, 18)
To prawda, że Boga nikt nie widział ani nie rozumiał dopóki nie przyszedł Jezus. Gdyby przeczytać cały fragment, a nie wyrwane z kontekstu zdanie, które podawane jest w “Czego naprawdę uczy Biblia?”, można zauważyć, że Janowi chodziło raczej o to, że Boga nikt nie znał, dopiero przez przyjście Jezusa, wierzący mogli poznać Boga.
W innym miejscu sam Jezus mówi, że to Jehowa jest jedynym prawdziwym Bogiem
W Piśmie Świętym, Bogiem (pisanym wielką literą) nazwano prócz Ojca, również Syna i Ducha Świętego. Nie licząc Ewangelii Jana 1,1 i 18 Jezus jest nazwany Bogiem wielokrotnie:
- przez Tomasza (J 20, 27-28)
- przez Pawła (Tt 2, 13-14)
- przez Łukasza w Dziejach (Dz 20, 28)
- ponownie przez Jana w liście (1 J 5, 20)
- przez Boga Ojca tutaj (Hbr 1, 5-9)
Pobożny Żyd, jak faryzeusz Paweł (Apostoł Paweł był wcześniej faryzeuszem), nazywał Boga swoim Panem (gr. Kyrios). Nie wymawiał imienia Jahwe przez szacunek. Również w książce, którą posługują się Świadkowie Jehowy do rozmów o Biblii, czyli omawianej “Czego naprawdę uczy Biblia?”, autor stwierdza, że Żydzi nazywali Boga “Panem” (Czego naprawdę uczy Biblia, str. 13). Zobaczmy co Paweł napisał o Jezusie w liście do Filipian:
… aby na imię Jezusa zgięło się każde kolano istot niebieskich i ziemskich i podziemnych. I aby wszelki język wyznał, że Jezus Chrystus jest PANEM - ku chwale Boga Ojca.
(Flp 2, 10-11)
Jezus jest PANEM (gr. Kyrios) czyli Bogiem, ku chwale Boga Ojca – to znaczy, że ten fakt nie umniejsza Bogu Ojcu, gdyż jak naucza Biblia: Ojciec jest w jedności z Synem. Podobnie Elżbieta nazwała Jezusa swoim Panem i tym samym Maryję matką Bożą:
A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie?
(Łk 1, 43)
Duch Święty, nazywany w Biblii Pocieszycielem (J 16, 7), (J 15, 26), (J 14, 15) jest nazwany Bogiem:
- przez Piotra tutaj (Dz 5, 3-4)
- przez Pawła tutaj (2 Kor 7, 6)
Lecz Pocieszyciel pokornych, Bóg, podniósł i nas na duchu przybyciem Tytusa.
(2 Kor 7, 6)
Ojciec mój większy jest ode mnie
Aby zrozumieć, jak Jezus, będąc na równi z Ojcem i Duchem Świętym, mówi, że Ojciec jest większy od Niego, należy odwołać się do listów apostolskich. Paweł tłumaczy wątpliwości. Jezus, gdy przyjął ciało ludzkie, stał się podobnym do ludzi. Czuł głód (Mt 4, 2), płakał z żalu (J 11, 35), śmiał się (Łk 10, 21) itp. Jezus przyjął człowieczeństwo z całym jego “bagażem”, dlatego też sam z własnej woli stał się z pozoru mniejszy od Ojca. W końcu umarł jak każdy człowiek. Stało się to za Jego przyzwoleniem i z Jego woli.
On, istniejąc w postaci Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem, lecz ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi, stawszy się podobnym do ludzi.
(Flp 2, 6-11)
Jezus mówi, że tylko Ojciec wie, kiedy będzie koniec świata
Lecz o dniu owym i godzinie nikt nie wie, nawet aniołowie niebiescy, tylko sam Ojciec.
(Mt 24, 36)
Idąc dalej rozumowaniem z poprzedniego rozdziału, widzimy, że Jezus jako wcielony Bóg, miał naturę Boską i ludzką. Jest to jeden z elementów tajemnicy wcielenia: Jezus wypowiadał się raz jako Syn Boży, raz jako Syn Człowieczy. Faktycznie Jezus zaprzeczył, że wie, kiedy będzie koniec świata, jednak mówi to jako człowiek. Powstaje jednak pytanie, czy niewymieniony Duch Święty zna datę końca świata? Jestem pewny, że tak, Pismo Święte mówi, że Duch Święty wie wszystko:
Duch przenika wszystko, nawet głębokości Boga samego.
(1 Kor 2, 10-12)
Duch Święty jest jednością z Ojcem i Synem. Wielokrotnie Duch Święty w Biblii jest nazywany Duchem Ojca (Mt 10, 20 ) bądź Duchem Jezusa (Dz 8, 39 oraz Dz 16, 7).
Pierwotny kościół, apologeci chrześcijańscy, nie wierzył w Trójcę
Faktycznie “Trójca Święta” jako dogmat istnieje od IV w. lecz wiara w Boga w trzech osobach jest tak stara jak chrześcijaństwo. Piszą o niej Apologeci, czyli pisarze chrześcijańscy z II wieku. Strażnica na łamach swojego Pisma skłamała, iż Apologeci chrześcijańscy nie mówili ani o Jezusie Bogu, ani o Duchu Świętym jako osobie (Świadkowie wierzą, że Duch Święty nie jest osobą tylko mocą), ani o Trójcy (Strażnica 1 kwietnia 1992 r. strona 24). Przykładem z II wieku na wiarę w Trójcę Świętą jest ten fragment z Tertuliana:
w jedynego Boga nie można wierzyć inaczej, jak tylko głosząc, iż sam jest zarazem Ojcem, Synem i Duchem.
(Trójca Święta, Tertulian przeciw Prakseaszowi, wyd. WAM, Kraków 1997 r. strona 37 i 38)
Coś ponad “Czego naprawdę uczy Biblia?”
Kto jest czyim Bogiem?
I w ten sposób omówiłem wszystkie argumenty Świadków Jehowy na temat Trójcy. Gdy pisze “wszystkie”, to mam na myśli te zgromadzone w książce “Czego naprawdę uczy Biblia?”, na podstawie której prowadzą studium Biblijne po domach. Warto jednak podrążyć dalej. Trudności w rozumieniu równości Ojca i Syna może stanowić fakt że, Jezus nazywa Ojca Bogiem:
To powiedział Jezus: OJCZE. To jest życie wieczne: aby znali CIEBIE, JEDYNEGO PRAWDZIWEGO BOGA, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa.
(J 17,1-3)
Jednak warto zauważyć, że działa to w obie strony, to znaczy, że Ojciec też nazywa Jezusa Bogiem:
Do Syna zaś [powie Ojciec]: Tron Twój, Boże na wieki wieków, berło sprawiedliwości berłem królestwa Twego. Umiłowałeś sprawiedliwość, a znienawidziłeś nieprawość, dlatego namaścił Cię, Boże, Bóg Twój olejkiem radości bardziej niż Twych towarzyszy.
(Hbr 1, 8-9)
Duch Święty to osoba a nie metafora
Świadkowie Jehowy uczą, że Duch Święty nie istnieje, a raczej – nie jest osobą, lecz czynną i bezosobową mocą. Dla Świadków “duch święty” był metaforą, później zdecydowali się na “czynną bezosobową siłę” teraz “bezosobową czynną moc”. Jednak Biblia podaje wiele cech osobowych Ducha Świętego. Przytoczę po jednym fragmencie z każdej cechy:
Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą.
(Dz 10, 37-38)
Duch Święty nie jest mocą, ponieważ sam posiada moc (Rz 8, 11 oraz Mt 12, 28). W przytoczonym fragmencie Łukasz wyraźnie odróżnia moc i Ducha Świętego.
Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce.
(1 Kor 12, 11)
Jak każda osoba, Duch Święty ma wolną wolę. Udziela swoich darów jak sam chce. (zob. też Dz 2, 4).
Duch Święty potrafi: mówić (Dz 13, 2; Ap 2, 7 oraz J 16, 13-15), oraz podejmuje decyzje wraz z apostołami
Postanowiliśmy bowiem, Duch Święty i my
(Dz 15, 28)
Ducha Świętego można zasmucić:
I nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym zostaliście opieczętowani na dzień odkupienia.
(Ef 4, 30)
Oraz okłamać, a raczej próbować okłamać (Dz 5, 3-4). Jak widać przeciw Duchowi Świętemu, jak przeciw każdej osobie, możemy zgrzeszyć. Mówi o tym również Jezus:
Każdy grzech i bluźnierstwo będą odpuszczone ludziom, ale bluźnierstwo przeciwko Duchowi nie będzie odpuszczone.
(Mt 12, 31-37)
O Duchu Świętym dowiedzieliśmy się najwięcej po zmartwychwstaniu Jezusa. Młody Kościół często nie rozumiał, albo nie wiedział o Jego istnieniu. Kiedyś Paweł zapytał pewnych chrześcijan o Ducha Świętego:
A oni do niego: «Nawet nie słyszeliśmy, że istnieje Duch Święty».
(Dz 19, 2)
Apostoł natychmiast, nałożył na nich ręce aby i oni doświadczyli obecności Ducha Świętego.
Wiara Kościoła Katolickiego
Przytoczmy teraz, w co wierzy Kościół Katolicki: Jest jeden Jedyny Bóg: Ojciec, Syn i Duch Święty. Każda z Osób Trójcy nie jest 1/3 Boga, lecz Bogiem Jedynym; Trzej są jednością. Co do liczby Osób, to jak wspomniałem są trzy Osoby Trójcy, niejedna (więcej o Trójcy tu możecie przeczytać tu KKK 253 do 255). Jak widać istnieje trudność pojęcia Trójcy rozumem, jednak czy trzeba? Jezus wyraźnie uczy, że w tajemnicę jedności Trójcy trzeba wierzyć:
Wierzcie Mi, że Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie. Jeżeli zaś nie - wierzcie przynajmniej ze względu na same dzieła!
(J 14, 11)
O autorze
Michał Babiński
W projekcie Biblionerów robię za programistę .netCore, zajmuję się docker'ami, gitlab'em, linux'ami i postgres'em. Kiedyś z ciekawości przeczytałem Nowy Testament i od tego się wszystko zaczęło.